Dedektif
  • Hikayeler
  • Hikaye dinle Yeni
  • Bilim Kurgu
  • Makaleler
  • Yazarlar
  • Röportajlar
  • Kitaplar
  • Bulmacalar
Yazarlar
  • Arkın Gelişin
  • Ayşe Erbulak
  • Ceyda Kiremitçi Vasiliev
  • Çağan Dikenelli
  • Çağatay Yaşmut
  • Funda Menekşe
  • Gencoy Sümer
  • Gonca Çiftçioğulları
  • Günay Gafur
  • Kerim Güner
  • Melih Tomak
  • Mete Karagöl
  • Necva Esen
  • Nilgün Kolgar Çalışkan
  • Nurhan Işkın
  • Onur Okan
  • Orçun Yenilmez
  • Özlem Solak
  • Pelin İz Erdem
  • Ramazan Eraslan
  • Reha Avkıran
  • Timur Nihat Vreskala
  • Tuğba Turan
  • Turgut Şişman
  • Türker Beşe
  • Şebnem Şenyener
  • Yaprak Öz
Dedektif
  • Hikayeler
  • Hikaye dinle Yeni
  • Bilim Kurgu
  • Makaleler
  • Yazarlar
  • Röportajlar
  • Kitaplar
  • Bulmacalar
gelisen teknoloji
  • Celal Cem Dengiz
  • Dedektif Dergi 1. Sayı
  • Makale

GELİŞEN TEKNOLOJİ, POLİSİYE EDEBİYATINI VE OKURUNU NASIL ETKİLEDİ?

  • Posted on 9 Nisan 20179 Şubat 2019
  • 555 görüntüleme
  • 5 dakika okuma
  • Dedektif Dergi
Total
0
Paylaşım
0
0
0
0
0
0
0
Total
0
Paylaşım
Beğeni 0
Tweet 0
Pin it 0
Paylaş 0
Beğeni 0
Paylaş 0
Paylaş 0

İnsanların sosyal medyada 149 harf ile çok ağır felsefeler yapabildiği bir ortamda, yüzlerce sayfalık bir roman nasıl okunabilirliğini korur?

 

Twitter, Facebook ve daha bir çok sosyal medya uygulaması artık hayatımızın her anında. Akıllı telefon denilen ve avuç içimize dahi sığabilen cihazlar, gerçek dünyayla olan ilişkimizi günden güne sınırlarken, o ufacık ekranlarından açılan sanal dünya ile bağımızı ise giderek güçlendirmekte.

Etrafımıza şöyle bir baktığımızda hemen hemen herkesi başı öne eğilmiş, elindeki parlak ekranda bir şeylerle haşır neşir halde görüyoruz. Kimse kimsenin umurunda değil gibi. Hayat sadece sosyal medyada ne paylaşıldığı ve ne kadar beğeni alındığı üzerine yaşanıyor.

Sosyal medyanın hızı, haliyle bir şeylere duyulan ilgi ve ayrılan zamanın da hızlanmasına sebep oldu. Dün hakkında binlerce yorum yapılan, videolara konu olan bir konuyu (yeni jargondaki adı ile ‘trend topic’) bir hafta sonra kimse hatırlamıyor. Bir konunun moda ve demode olması an meselesi. Peki bu durum edebiyatı nasıl etkiledi? İnsanların sosyal medyada 149 harf ile çok ağır felsefeler yapabildiği bir ortamda, yüzlerce sayfalık bir roman nasıl okunabilirliğini korur?

Gelişen teknoloji

Ünlü bir yazar zamanında şöyle demiş : ‘Benim kısa yazacak kadar çok zamanım yok.’ Gerçekten de kısa cümlelerle edebiyat yapabilmek için, çok büyük bir bilgi ve ruh birikimini uzun zaman boyunca süzgeçten geçirmek gerekiyor. Peki bu durumda uzun tasvirler, durum sorgulamaları,  bireyin iç dünyasını anlatan monologlar on beş dakika içerisinde yüzlerce tweet okuyan birinin gözüne nasıl ‘okumaya’ değer gelecek?

Hakan Günday’ın ‘Kinyas ile Kayra’ romanındaki gibi fotoğraf resim sanatını, sinema tiyatro sanatını öldürdüyse eğer, sosyal medya da edebiyatın mı sonunu getirdi?

Hemen karamsarlığa kapılmamak lazım. Sonuçta sanat, insan ruhuna dokunan bir güzellik. Teknoloji ise işlevselliğe önem veren bir sektör. Bilmem kaç piksellik dijital fotoğraf makineleri üretilse de resim sanatı ölmüş değil, ya da her hafta özel efekt dolu filmler vizyona girse de tiyatronun insana verdiği hazzın yeri hala ayrı ve tiyatro salonları yine tıklım tıklım dolu. Yine de, gelişen teknoloji içinde büyüyen neslin sanattan beklentileri  ve isteklerinin değiştiğini de kabullenmek durumundayız.

Yeni neslin en belirgin karakteristik özelliği, sabırsız olması. Hiçbir şeyi beklemeye tahammülü yok. Bir şeyin özünü hemen kavramak ve onu tüketmek üzerine kurulu bir yaşam felsefesi var. Aşk, ilişkiler, eğitim, seyahat gibi alanlarda beklentileri nasılsa sanat alanında da öyle. Örneğin, müzik konusunda sadece basit ritimlerle dans edebileceği şarkıları tercih ederken, sinemada zihnini çok zorlamayacak filmleri tercih ediyor. Tabi bu yazdıklarım gözlemlediğim çoğunluk için geçerli. Bütün bir jenerasyon bu akımda diyemem. Ancak  rağbet gören ve popüler olan şeylere baktığımızda ‘çoğunluk’ için bu cümleleri sarf edebilirim.

Peki yeni jenerasyonun polisiye edebiyatından beklentisi ne yönde? Sayfalar dolusu bir olay örgüsünü okumaya değer bulması için o romanın ne gibi özellikler barındırması gerekiyor?

Öncelikle dikkat çeken şeyin görsellik olduğunu düşünüyorum. Günümüzde spor salonlarına, bakım ve makyaj ürünlerine olan rağbetin sadece ‘insan ambalajı’ ile sınırlı kalacağını sanıyorsanız, çağı okumakta eksik kalıyorsunuz. Ambalaj artık her şey için temel nitelik halini aldı. ‘Ne yaptığın değil, nasıl sattığın önemli’ kavramı ne yazık ki edebiyat için de geçerli bir etiket. Çarpıcı bir kapak, merak uyandıran bir arka yazı ve karizmatik bir profil resmi olmadan eserinizin dikkat çekmesi zor. Kadın ya da erkek fark etmez, o okur kitap fuarına ya da mağazaya gelmeden evvel evde kendi görünümü için saatler harcıyor ve sizin rafta bir çok eserin arasında duran kitabınızı fark edebilmesi  için sadece beş saniyesi var. Ne demek istediğim sanırım şimdi daha iyi anlaşılmıştır.

İkinci olarak önem arz eden husus ise, akıcı bir içerik. Polisiye okurunun kitaptan beklediği, ilk on sayfa içerisinde kendini amansız ve gerilim dolu bir maceranın içinde bulmak. Unutmayın ki, sinemada ‘Testere’ serisini esneyerek izlemiş bir nesle romanınızla gerilim yaşatmaya çalışıyorsunuz. Çıtanın ne kadar yukarıda olduğunun farkına varın. Bir anda kesilen elektrikle odanın içinde öldürülen bir kadının katilini bulmak için yazılan sayfalar dolusu yazı artık kimsenin ilgisini çekmiyor. Polisiye edebiyatı Gerritsen ve Grange gibi çok satan batılı yazarların cinayetlere kattıkları ‘sapkınlık’ ve ‘detaylı’ tasvirler sonrasında yeni bir nitelik kazandı. Artık sadece katilin kim olduğu değil, nasıl öldürdüğü de okurların aradığı özellikler arasında. Kafalara çakılan çiviler ya da kesip çıkarılan rahim gibi Snuff tarzı filmleri aratmayan cinayet usülleri, polisiye edebiyatın ‘okur artıran’ özellikleri arasında yer aldı.

Bunun dışında eskiden beri süre gelen, polisiyenin değişmez iki altın kuralı da hala yürürlükte: Özgün bir kurgu ve sürpriz final. Okur, bir önceki polisiye romanında okuduklarına benzer bir şeyi sizin eserinizde gördüğü anda ‘klişe’ damgasını acımasızca yapıştırıverir. O nedenle kalemdaşlarınızın ne yazdığını takip ederek, kurgunuzun özgünlüğünü koruyup korumadığını kontrol etmenizde yarar var. Sürpriz sonu olmayan bir polisiye ise, kötü bir şakadan bile daha kötü olacağı için, finalde okuru ters köşe yapacak denli çarpıcı bir kurgu tasarlamadan asla SON yazmamanızı öneririm.

Değişmeyen tek şeyin değişimin kendisi olduğunu kabul ederek, polisiye edebiyatında da yeni akımlar ve ses getirecek eserler okumamız dileklerimle.

Celal Cem Dengiz

Ağustos 2016, Mostar

Yorum Bırakın:

yorum

Total
0
Paylaşım
Beğeni 0
Tweet 0
Pin it 0
Paylaş 0
Beğeni 0
Benzer Yazılar
  • Gelişen teknoloji
Dedektif Dergi

Kayıt ol

Yeni yazılardan haberdar ol!

Yeniliklerden haberdar ol!

Dedektif'e yazı gönderebilir miyiz?
Dedektif'e yazı gönderebilir miyiz?
  • Dedektif Dergi 12. Sayı Son Sayı
  • Dedektif Dergi 11. Sayı
  • Dedektif Dergi 10. Sayı
  • Dedektif Dergi 9. Sayı
  • Dedektif Dergi 8. Sayı
  • Dedektif Dergi 7. Sayı
  • Dedektif Dergi 6. Sayı
  • Dedektif Dergi 5. Sayı
  • Dedektif Dergi 4. Sayı
  • Dedektif Dergi 3. Sayı
  • Dedektif Dergi 2. Sayı
  • Dedektif Dergi 1. Sayı
Instagram’da İpuçlarını Takip Et!
avatar
dedektif_dergi
Dedektif Dergi
383 Takip
1K Takipçi
@onur_okan_ 'ın kaleminden bir hikaye. Dedektif 12. Sayıda www.Dedektifdergi.com #polisiyehikaye #dedektifdergi #polisiyedergi #polisiyedergisi #polisiye #dedektifdergicom #okudumokuyun #okudumbitti #kimneokudu #kimneokuyor #dergi #dergilik #tavsiyemdir #okumavakti #okuma 22 1
Follow
@onur_okan_ 'ın kaleminden bir hikaye. Dedektif 12. Sayıda www.Dedektifdergi.com #polisiyehikaye #dedektifdergi #polisiyedergi #polisiyedergisi #polisiye #dedektifdergicom #okudumokuyun #okudumbitti #kimneokudu #kimneokuyor #dergi #dergilik #tavsiyemdir #okumavakti #okuma 22 1
Güldürürken düşündürecek bir polisiye hikaye. Keyifli okumalar: www. Dedektifdergi.com #polisiyehikaye #dedektifdergi #polisiyedergi #polisiyedergisi #polisiye #dedektifdergicom #okudumokuyun #okumavakti #okudumbitti #tavsiyemdir #mldsbooks #yazar #gezi #arktik #pembepanter #oku #arkakapak 77 2
Dedektifin 12. Sayısında Cinayet Var! www.dedektifdergi.com #polisiyehikaye #dedektifdergi #polisiyedergi #polisiyedergisi #polisiye #dedektifdergicom #kimneokudu #kimneokuyor #okudumokuyun #dergi #dergilik #yazar #türkedebiyatı 77 1
@goncaciftciogullari ''nin kaleminden, www.DedektifDergi.com da okuyun! #polisiyehikaye #dedektifdergi #polisiyedergi #polisiyedergisi #polisiye #dedektifdergicom #kimneokuyor #kimneokudu #okudumokuyun #oku #okumavakti #yazar #aşk #tavsiyemdir 82 2
Kendi katilini yakalayan kaç dedektif var? Şebnem Senyener 12. Sayıda yazdi: www. DEDEKTIFDERGI.com #polisiyehikaye #dedektifdergi #polisiyedergi #polisiyedergisi #polisiye #dedektifdergicom #katil #dedektif #kimneokudu #kimneokuyor #tavsiyemdir #kitapkurdu #kitapkokusu #dergi #dergilik #sherlockholmes 80 3
Polisiye okurken içinizde kelebekler uçuştuğunu hissediyorsanız paylaşın: www. DEDEKTIFDERGI.com #polisiyehikaye #dedektifdergi #polisiyedergi #polisiyedergisi #polisiye #dedektifdergicom #kitapkurdu #kitapyurdu #bookmania #bookaddict #bookstagram #bookish #arkakapak #kimneokudu #okudumokuyun #okudumbitti #kitaptavsiyesi #kitapiyikivar #oku #kitap #dergi #dergilik #okumavakti #kitapasigi #kitapsizasla #yazar #tavsiyemdir 115 6
Dedektif | Ücretsiz Polisiye Dergi
  • Facebook
  • Twitter
  • Instagram
Polisiye Dergi DEDEKTİF, iki ayda bir yayınlanır. Dedektif’in yayınlandığı dedektifdergi.com sitesinin ve yazarlarının hakları 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda belirtilen hükümlerle korunmaktadır. Dedektif’de yer alan içerikler kopyalanamaz, değiştirilemez ve diğer dijital alanlarda (web sitesi, blog, vb.) yayınlanamaz. Dedektif’de yer alan öykü ve makalelere link verilerek atıf yapılabilir, içerikler kaynak olarak gösterilebilir.Alıntı yapmak için, izin almak, yazarın adını belirtmek ve yazının yayınlandığı bu sitedeki sayfaya link vermek, hem yasal hem de etik açıdan zorunludur. Alıntılarda kesinlikle değişiklik yapılamaz.

Aradığınızı yazıp enter'a basın. Bakalım sitede var mı.