Polisiyenin en güçlü kalelerinden biri de gizemdir. Belirsizlikler sırlar ve karanlık oyunlar oluşturur gizemi. Bir polisiyenin ilk olmazsa olmazı suç ise ikincisi gizemdir. Bazı yazarlar oyununu buradan başlatır, size bir gizem sunar sonra sizi onun içine atar, sizde orada merak içinde aranır durursunuz. Bir sarmal bir labirenttir gizem. Ve en zor cinayetlerin ardında bunlardan yüzlerce bulabilirsiniz.
Bir cinayetin ardındaki sırlara gizemi eklemezseniz o hikayeyi yaşatamaz, kurutursunuz. Çünkü gizem, merakı heyecanı ve isteği besler canlı tutar. Hikaye sizi merak ettirmiyor, sıkıntı verip boğuyorsa bilin ki gizem veya muamma yoktur. Ee Ramo, peki bu gizemi iyi yazan biri var mı diyorsunuz değil mi? Ahh olmaz mı, hem de en iyisinden: Harlan Coben.
Harlan Coben, bu işin piri ve ayrı bir ustasıdır. O, gizemin kralıdır. Gizemli polisiyelerin üstadıdır. Onun kalemindeki gizeme bir defa takıldınız mı, bir daha vazgeçemezsiniz. Ya hayran olursunuz ya dakafanızda dolaştırır durursunuz. Onun yazdıklarında sihirli bir birleşim vardır. Gizem öğesi onun başrol oyuncusu, macera ve suç ile birleşip insanı, meraka heyecana ve keyfe daldıran özel polisiye kitaplar ortaya çıkıyor.
Bunun yanında Harlan Coben’in bir derdi, bir amacı da var. İnsanoğlunun acımasız yanını anlatırken diğer tarafta, güven, sadakat, umut ve aile kavramlarını onarmaya çalışıyor. Çünkü anlattığı her hikâyede, insanları insan yapan bütün o değerlerin nasıl olup da darmaduman hale gelip, her yeri yangın yerine çevirdiğini gösteriyor. Ama bunları düzeltip, onarmanın yollarını da karakterler üstünden anlatıyor. Hem de kafanıza vura vura. Her bir olayda ‘Acaba benim başıma gelse ne yapardım?’ derken buluyorsunuz kendinizi. Ahlâki çürümüşlük, kişisel yanlışlar ve aile onurunun bozulması. Coben bunlara çok önem veren bir yazar. Yazdığı kitaplarda yaşanan o kayıp vakaları ile bunları sorguluyor. Ya da bir zamanlar candan öte dost olanların, kardeşten öte olanların nasıl olup da bu değerleri parçalayarak, birbirlerinin ardından oyun kurmalarını anlatır. Bunları anlatırken işin içine suçu, gizemi, macerayı, hayatı katar.
Tüm bunları, iki ana karakterinin üstünden, sağından ve solundan anlatır. Myron Bolitar ve Windsor Horne Lockwood III yada kısaca Win. Yazar Coben, bu iki kafadarı yazarken kimden etkilendi bilmiyorum ama iyi ki yazmış. Bence polisiye edebiyat tarihinin en şahsına münhasır tiplerinden. Ben hep böyle karakterleri sevdim. Cesur, komik, zeki, esprili ve gamsız. İşte Bolitar işte Win. Ya daPhilip Kerr’in dedektifi Bernie Gunther, Nelson DeMille’in dedektifi John Corey gibi.
Myron, eski bir basketbolcu ve avukat. Yeni spor menajeri. Menajerliğini yaptığı sporcuların ya da çevresinde ki insanların geçmişleri hep onu bulur. Coben işte burada kuruyor oyununu.
Onun için ‘2 sayfalık olaydan 400 sayfalık roman çıkartır’ derlermiş. Eh okuyan biri olarak ne kadar haklı olduklarını gördüm. Evet Coben’in edebi yanı zayıftır ve onun da bunu çok umursadığını sanmıyorum. Ama buna rağmen polisiye yazarlarına verilen Edgar, Shamus ve Anthony ödüllerinin üçüne birden sahip olmuş ilk yazardır. ‘Kimseye Söyleme’ kitabı aynı isimle 2006’da sinemaya aktarılmıştır ve dört ödül almıştır. Yazarın dili sadedir ve akıcı, okuyucuyu sıkmayan bir anlatımı vardır. Finali hep sürprizler ile biten bir kurgu ustasıdır Coben.
Özellikle Bolitar serisinde bu çok belirgindir. Sanırım Harlan Coben bu seriyi yazarken daha bir özeniyor olmalı. Myron ne kadar insani bir varlıksa arkadaşı Win o kadar insanlık dışı bir yaratık. Daha acımasız daha güçlü ve daha pis bir adam. Sanırım Coben ikisini yazarak iyi ile kötüyü, siyah ile beyazı ve hayat ile ölümü simgelemiş. İkisini okurken hep bir seçim yapmak zorunda hissediyor insan kendini. Adalet, insanlık ve onur anlayışı gibi insani duyguları sorgulatıyor okuyucuya. ‘Ben olsam ne yapardım?’ dediğinizde ya Myron’u ya Win’i seçiyorsunuz. Okuyanlara sormak lazım? Myron mu Win mi?
Yazarın Bolitar serisini de yazalım unutmadan.
1. Oyun Bozan
2. Büyük Vuruş
3. Zor Oyun
4. Geri Dönüş
5. Yanlış Bir Adım
6. Son Detay
7. Zaman Tükeniyor
8. Bana Söz Ver
9. Kayıp
10. Yüksek Gerilim