KADINA YÖNELİK ŞİDDET VE TOPLUM BASKISINI KONU ALAN, SİNEMA TARİHİNE İZ BIRAKMIŞ DÖRT MUHTEŞEM FİLM
Haberleri izlemek ne yazık ki ülkemizde hiçbir zaman keyif vermedi, vermeyecek gibi de. Her gün adeta şiddetle beslenen gündemi takip etmek oldukça üzücü bir hal aldı. Dayak, eziyet, psikolojik şiddet, cinayet, yaralama… Toplumun bir gerçeği haline gelen kadına yönelik şiddet, hem ülkemizde hem de dünyanın birçok ülkesinde kanayan bir yara. Bu yara gerçekçi bir sanat dalı olan sinema tarafından da tarihi boyunca göz ardı edilmedi.
Konu rahatsız edici olsa da bu ayki sayımızın konseptine uygun olarak siz polisiyeseverler için kadına yönelik şiddet unsuru barındıran farklı türlerde en özel ve en farklı alternatifleri seçmeye çalıştım. O zaman başlayalım:
DOLORES
Orijinal Film Adı: Dolores Claiborne
IMDB: 7,4 / 10
Tür: Cinayet, Dram, Gizem, Gerilim
Süre: 2 sa. 12 dk.
Renk: Renkli
Yapım yılı: 1995
Ülke: ABD
Yönetmen: Taylor Hackford
Uyarlanan Romanın Yazarı: Stephen King
Oyuncular: Kathy Bates, Jennifer Jason Leigh, Christopher Plummer, David Strathairn
Dolores bir annedir. Maalesef kızı Selena ile ilişkisi uzun zaman önce bozulmuştur. Yaşlı bir kadının bakımını üstlenerek hayatını kazanmaya çalışan sert ve kaba görünümlü Dolores, yaşlı kadının ani ölümünden ötürü cinayetle sorgulanınca, şehirde gazete muhabiri olan kızı Selena annesinin yanına gelmek mecburiyetinde kalır. Annesinin davasının gizemiyle uğraşırken Selena, kendi kirli geçmişinin de gizemli perdesini aralamaya başlar. Ve işlerin geçmişte hiç de sandığı gibi olmadığı gerçeğiyle karşılaşıverir… Peki Dolores ve Selena’nın arası geçmişte neden bozulmuştur? Dolores’in Selena’yı koruma pahasına herkesten sakladığı sırrı nedir?
Stephing King’in aynı adlı romanından uyarlanan bu etkileyici film, hikâyesi ile kanınızı donduracak ve sizi bir anneye hayran bırakacaktır…
Peki, Stephen King’in Dolores karakterini, başroldeki Kathy Bates’i düşünerek yazdığını biliyor muydunuz? Yazar, Bates’ten birlikte çalıştıkları ilk filmleri “Misery”de çok etkilenmiştir. Bu rol, Bates’in de kariyeri boyunca en sevdiği rol olacaktır. Filmde usta aktör Christopher Plummer da var!
“Çocuğu için korkan bir anneden daha şiddetli bir şey olamaz dünyada…”
ETKİ ALTINDA BİR KADIN
Orijinal Film Adı: A Woman Under The Influence
IMDB: 8,1 / 10
Tür: Dram, Romantik
Süre: 2 sa. 35 dk.
Renk: Renkli
Yapım yılı: 1974
Ülke: ABD
Yönetmen: John Cassavetes
Senaryo: John Cassavetes
Oyuncular: Gina Rowlands, Peter Falk, Fred Draper
Bazen toplum tarafından “atfedilen” görevleri yapmadığında da deli kabul edilebilir normal bir insan.
Çok yoğun çalışan Nick bir inşaat ekibinin şefidir. Alt-orta sınıfa mensup olan tüm yükü karısı Mabel’a kalmıştır. Nick ne kadar sosyal bir insansa Mabel da kendine zorla atfedilmiş gibi görünen eş ve annelik rolleriyle gitgide içine kapanan mutsuz bir kadındır. Mabel’in tek amacı kocasını mutlu edebilmektir. Kocasıyla baş başa kaldığında ikisi de mutlu olurken, yanına “diğer insanlar” geldiğinde Mabel dengesizleşir. Üzerine yüklenen görevlerle “benliği” tamamen unutturulan bir kadının kendine dönüş yapması kolay olmayacak ve zavallı Mabel günün birinde iyice kötüleşecektir. Nick’in ise onu bir akıl hastanesine yatırmaktan başka çaresi kalmayacaktır. Peki, Mabel’i nasıl bir son bekliyor?
Amerikan bağımsız sinemasının en önemli isimlerinden John Cassavetes’in başyapıtlarından biri olan film eşi Gena Rowlands ile olan on bir filminden biridir. Yönetmen, tiyatro oyunu olarak kaleme aldığı senaryosunu eşi Rowlands’ın isteği üzerine filme çevirmiştir. Bütçesi yönetmenin kendisi ve başrol oyuncusu Peter Falk tarafından karşılanan filmin dağıtımını ise yine imkânsızlıklardan dolayı Cassavetes üstlenmiş ve filmin gösterimi yaşanan zorluklardan dolayı iki yıl gecikmek zorunda kalmıştır. Kadının hapsolduğu hayatı, ona dayatılan rolü ve toplumun farklı davranmak isteyen kadına olan tutumunu oldukça etkileyici biçimde gözler önüne seren yönetmen, “normalliğin” tanımını da bize sorgulatıyor. Yönetmen, Mabel evden ayrıldığında sahnelerin renklerini bilinçli bir şekilde soluklaştırıp, kamera hareketlerini donuklaştırıyor. Oscar’a aday olan Rowlands bu filmdeki mabel karakterine hayat vererek hayatının rolünü oynamış diyebilirim. Nick rolünde Peter Falk ise karısını her şeyiyle seven ancak diğerlerinin yanında onu normalleştirmek zorunda hisseden eş rolüyle nefes kesici.
Hollywood filmlerinden sıkılanlar için gerçekten etkileyici ve doyurucu bir başyapıt…
MOR YILLAR
Orijinal Film Adı: The Color Purple
IMDB: 7,7 / 10
Tür: Dram
Süre: 2 sa. 34 dk.
Renk: Renkli
Yapım yılı: 1985
Ülke: ABD
Yönetmen: Stephen Spielberg
Uyarlanan Romanın Yazarı: Alice Walker
Oyuncular: Danny Glover, Whoopi Goldberg, Oprah Winfrey, Margaret Avery
Amerikalı yazar Alice Walker’ın Pulitzer ödüllü romanından uyarlanan “Mor Yıllar”, on bir dalda Oscar adayı olmuş etkileyici bir film.
Film on dört yaşındaki siyahî Celie’nin 1900’lü yılların başından itibaren acı dolu hayatını anlatıyor. Üvey babası tarafından daha çocuk yaşta hamile bırakılan Celie, iki çocuğu elinden alındıktan sonra istemediği bir adamla evlendirilir. Böylece çok sevdiği kız kardeşi Nelie’den de ayrılmak zorunda kalır. Maalesef kadının evlendikten sonra da gördüğü eziyet daha farklı boyutlarda devam eder. Kocasının aşığı Shug ile farklı bir yakınlaşma yaşar ve kadın onun hayata bakışını değiştiriverir. Peki, Celie hayatını değiştirebilecek, Nelie’ye ve çocuklarına tekrar kavuşabilecek midir?
Efsane müzisyen Quincy Jones’un yapımcılığını üstlendiği filmi, kadrodaki tek beyaz olan Steven Spielberg yöneti. E.T filminden oldukça etkilenen Jones, filmin yönetmenliği için Spielberg’i özellikle şstemiş. On bir dalda adaylığı olan film Oscar’dan eli boş döndü. Adaylıkların içinde “en iyi yönetmen” kategorisinin olmamasını ilginç bir not olarak kaydedelim. Filmin oyuncu kadrosu da oldukça heyecan vericidir: Whoopi Goldberg ve Oprah Winfrey! Whoopi’nin ilk büyük filmine, Winfrey’in ise ilk oyunculuk tecrübesine şahit oluruz.
CİNAYET VAR
Orijinal Film Adı: Dial M For Murder
IMDB: 8,2 / 10
Tür: Cinayet, Gerilim
Süre: 1 sa. 45 dk.
Renk: Renkli
Yapım yılı: 1954
Ülke: ABD
Yönetmen: Alfred Hitchcock
Uyarlanan Oyunun Yazarı: Frederick Knott
Oyuncular: Grace Kelly, Ray Milland, Robert Cummings, John Williams.
Karısı Margot’un kendisini arkadaşı Mark ile aldattığını uzun zamandır hisseden Tony, eşinin ona ikinci bir şans verdiğinden habersiz, intikam için korkunç bir plan hazırlar: Kusursuzca planlanmış bir cinayettir bu. Ama hiç bir cinayetin kusursuz olamayacağını kestirememiştir. Planlanan gece Margot, Tony tarafından kiralanan katili öldürünce işler Tony için hiç iç açıcı olmaz. Ama soğukkanlı Tony hemen B planına geçmiştir bile!
Frederick Knott’un bir oyunundan uyarlanan filmde Hitchcock, klostrofobik bir atmosfer sağlamak için sadece iç mekan çekimleri tercih eder. Ünlü yönetmenin aynı zamanda tek 3-D formatındaki filmidir bu. Hitchcock, cinayet sahnesinde istediği etkiyi yakalamak amacıyla obsesif bir şekilde aynı sahneyi yüzlerce defa çekmiştir. Bu nedenle, filmin çekimleri bittiğinde yönetmenin dokuz kilo verdiği söylenir.
Kariyeri boyunca sadece on bir filmi olan Grace Kelly’nin üç filminin Hitchcock ile olduğunu biliyor muydunuz? Ve Kelly’nin bir Hitchcock filminde kendi gardırobunu seçebilen tek oyuncu olduğunu biliyor muydunuz?
Zekice yazılmış diyaloglar, Hitchcock manipülasyonlarıyla dolu nefes kesen ve sinema tarihine geçen cinayet sahnesi ve eşini aldatmasına rağmen ilgisiz kalamayacağınız hassas Grace Kelly performansı ile bu “mükemmel cinayet” temalı Hitchcock klasiğine hayran kalacağınıza eminim.
Şiddeti sadece sanat dallarında izlemek dileğimle…
Keyifli izlemeler dilerim.