3963 sayılı özel dedektiflik kanunu – TÜRKİYE’DE ÖZEL DEDEKTİFLİK
“Bir Meslek İçin Onur Mücadelesi”
Dünyada yüzyıllardır var olan Özel Dedektiflik / Profesyonel Araştırma Hizmetleri, ülkemizde henüz bir yasal dayanağı olmadan altyapısının oluşturulması sürecinde yaşanan tüm engellemelere ve ihanetlere rağmen onur mücadelesini sürdürmektedir
“Merak ve Araştırma Duygusunun” insanlık tarihinden beri yaşamın içinde hep var olduğu gerçeğiyle çağdaş toplumlarda gelişerek günümüze kadar profesyonel bir meslek haline gelen “Özel Dedektiflik / Profesyonel Araştırmacılık” mesleğinin zorunlu bir ihtiyaç olduğu kabul edilmektedir.
Türkiye’de 2000’li yıllara kadar “Araştırma veya Danışmanlık” adı altında yapılmakta olan bu meslek 2003 yılında ilk kez “Özel Dedektiflik” adı ile kurumsallaşma yoluna girmiştir. MaviAy Özel Dedektiflik Ltd. Şti. kurularak ihtiyaç sahiplerine hukuki sınırlar çerçevesinde hizmet verilmeye başlanmıştır. Aynı zamanda Maliye Bakanlığı nezdinde ki girişimlerimiz sonucunda “Özel Dedektiflik Meslek Kodu” oluşturulmuş ve bu meslek kodu üzerinden şirketlerin kurulması sağlanmıştır.
1994 yılında TBMM’de kabul edilip daha sonra veto edilen “3963 sayılı Özel Dedektiflik Kanununu” yeniden ele alınmış ve kanunlaşmasını sağlamak amacıyla 03.05.2007 tarihinde “ÖDD – ÖZEL DEDEKTİFLER DERNEĞİ” kuruluşu gerçekleştirilerek mesleğin hukuki sınırları ve etik kurallarının belirlenmesi sağlanmıştır. İlk iş olarak uluslararası normlarda Kanun Taslağı hazırlanıp TBMM ve Hükümet yetkililerine sunularak kamuoyu oluşturulması süreci başlatılmıştır.
2008 yılında Türkiye adına, IKD – Uluslararası Özel Dedektifler Dernekleri Federasyonuna üye olunarak “Uluslararası Meslek Standartları ve Etik Kurallarının” benimsenmesi sağlanmıştır.
ÖDD – Özel Dedektifler Derneğinin örgütlenmesi sürecinde bu mesleğe ilgisi olan tüm kişi ve kuruluşlar davet edilerek ortak çalışma ve mesleğin geliştirilmesi amaçlanmıştır. ÖDD üyeliğine kabul edilen kişilere şirket ve firmalar kurulması sağlanarak kayıt altına alınmışlardır.
Hızlı bir şekilde örgütlenip Türkiye genelinde çok sayıda firmalar kurulması ve mesleğin kontrol edilebilir hukuki sınırlar çerçevesinde geliştirilmesi sağlanırken, geçmişte illegal yapılanma içerisinde olan bazı kişilerin haince ihanetlerine maruz kalınmıştır.
İçişleri Bakanlığı resmi web adresi üzerinden sahte mail [email protected] hesabı oluşturarak sahte yazışmalar düzenlenmesi sureti ile derneğimizin “resmi olmadığı, illegal bir yapı olduğu” imajı oluşturularak üyesi olduğumuz IKD’ye şikâyetlerde bulunulmuştur. Bu durumun anlaşılması üzerine, bu sahtekârlığı yapan kişi tespit edilerek birlikte hareket ettiği diğer üyelerle birlikte 2009 yılında ÖDD’den ihraç edilmeleri sağlanmıştır.
Yolumuzun kesilmesi ve bu süreçte bertaraf edilmemiz amacıyla çeşitli şikâyetlerle önce İstanbul Valiliği tarafından soruşturmaya tabi tutulmuş ve sonrasında İçişleri Bakanlığı Müfettişleri tarafından denetime alınmamız sağlanmıştır. 9 gün süre ile yapılan denetimde dernek faaliyetlerimiz tüm boyutuyla incelenmiştir. Hiçbir eksiklik ve kabahat bulunulmaması üzerine dernek web sitemizde ve logomuzda var olan Türk Bayrağı bahane edilerek ceza kesilmesi sağlanmıştır.
Bu ihanet sonrası daha dikkatli davranılarak ÖDD ETİK KURULU oluşturulmuş ve bu meslek adına yapılan dolandırıcılık ve sahtekârlıkların mağdurları tarafından gelen şikâyetler değerlendirilerek Cumhuriyet Savcılıklarına bildirilmesi süreci başlatılmıştır.
Bu sahtekâr kişilerin kontrolünde gelişen sahte isimlerle bir çeteleşmenin olduğu, çeşitli yöntemlerle ihtiyaç sahiplerinin dolandırıldığı, özel bilgilerinin farklı amaçlarla kullanılarak ilgili kişilerin tehdit ve şantaja maruz kaldığı olaylarla kararlılıkla mücadele edilerek mesleğin saygınlığının korunması yönünde gayretlerimiz halen aktif olarak devam etmektedir.
Faaliyetlerimizin yoğun olarak devam ettiği süreçte 2010 yılında Kocaeli Üniversitesi Rektörlüğü ile “Eğitim İşbirliği” çerçevesinde protokol imzalanmıştır. Bu bağlamda mesleğin gelişimine katkı sağlamak amacıyla “Özel Güvenlik ve Koruma Bölümü” öğrencilerine “Özel Dedektiflik ve Teknik Metodları” adı altında hiçbir ücret almadan dersler verilmeye başlanmıştır. Birçok Üniversitede, ulusal ve uluslararası düzeyde çeşitli kuruluşlarda konferanslar düzenleyerek mesleğin farkındalığının geliştirilmesi sağlanmaya çalışılmıştır.
Çeşitli kamu güvenlik ve istihbarat birimlerinden emekli olmuş kişiler ÖDD Üyeliğine kabul edilerek bu süreçte özel dedektiflik mesleğine kazandırılması, kamudaki tecrübelerinin bu mesleğe adapte edilmesi sağlanmaya çalışılmıştır. Kamu görevinden gelen bazı kişiler ÖDD’nin tüm faaliyetlerinde aktif görev almak suretiyle nitelikli bir ekip oluşturulması sağlanmaya çalışılmıştır.
Bu aktif süreçte uluslararası istihbarat örgütlerinin yansıra çeşitli güç odakları tarafından dikkatle izlendiğimiz ve çeşitli yöntemlerle kontrol altına alınma operasyonları ile karşı karşıya kaldığımız dönemler olmuştur. Bu dönemlerde milli duruşumuz ve tavız vermez milli ilkelerimiz sayesinde bizlere sunulan sonsuz maddi ve manevi olanaklar reddedilerek yola devam edilmiştir.
Ulusal ve uluslararası faaliyetlerimizin en aktif dönemi olan 2013 yılında ikinci bir ihanetle karşılaştık. 4 yıl süre ile tüm faaliyetlerimizde aktif görev verip ÖDD’nin çekirdek kadrosuna dâhil ettiğimiz, derneğimizin maddi imkânları ile yetiştirdiğimiz, mesleki gelişimini sağlayıp ulusal ve uluslararası düzeyde tanınırlığını sağladığımız bir kişinin ihaneti ile karşı karşıya kaldık.
Uluslararası düzeyde en aktif görevimiz olan P.I. International Summer Scholl Dekanlık görevini yürüttüğümüz bir dönemde dernek aleyhinde olumsuz faaliyetlerini tespit ettiğimiz bu kişinin ÖDD’den ihraç edilmesi sağlanmıştır.
Bugün gelinen süreçte, çeşitli suç odakları ve ihanet şebekelerince kontrol edilen bazı kişilerin ülkemizde gelişmekte olan “Özel Dedektiflik Mesleğini” kullanarak çeşitli rant ve haksız kazanç sağlamakta oldukları kesin tespitimizdir.
Ayrıca uluslararası istihbarat örgütleri ve paralel ihanet şebekelerinin güdümünde olan bu sahtekârların özel dedektiflik mesleği adı altında bu hizmetlere ihtiyaç duyan kişi/tüzel kişiler ile mesleğe ilgi duyan kişileri “Özel Dedektiflik Eğitimi” adı altında çeşitli yöntemlerle dolandırdıkları kesin olarak bilinmektedir. Mesleğimizin korunması adına bu suç odaklarıyla mücadelemiz kesintisiz devam edecektir.
Türkiye’de henüz bir “Özel Dedektiflik Kanunu” yoktur. Ancak yasaklayan bir kanunda yoktur. Bu yasal boşluktan yararlanıp çeşitli sahte isimlerle oluşturulan web siteleri üzerinden çok sayıda korsan dedektiflik faaliyetleri olduğu ortadadır.
Ülkemizde “Özel Dedektiflik Hizmetleri” adı altında faaliyet gösteren üç grup bulunmaktadır.
- ÖDD – Özel Dedektifler Derneği Üyeleri: Gerçek ve Tüzel kişiler. ÖDD tarafından denetlenen, hukuki sınırlarda hizmet sunan, müşterinin sorununa çözüm odaklı faaliyet gösterenler.
- ÖDD’den İhraç Edilmiş Firmalar: Denetimsiz, her türlü hukuksuzluk ve haksız kazanç peşinde olanlar.
ÖDD’nin yapmış olduğu mesleki faaliyetleri kendileri yapmış gibi gösterip kamuoyunu yanıltanlar.
Mesleğe ilgi duyan kişileri kandırıp “Dedektiflik Eğitimi” adı altında hiçbir geçerliliği olmayan faaliyetlerle haksız kazanç sağlayanlar.
- Korsan Dedektifler: Hiçbir kaydı olmadan sahte isimlerle önüne geleni dolandırıp tehdit ve şantajlarla haksız kazanç sağlayanlar.
Sonuç olarak birincil hedefimiz olan “Özel Dedektiflik Kanununun” ivedilikle yasallaşması, mesleğimizin geliştirilmesi ve onurunun korunması yönündeki çalışmalarımız Prof. Dr. Sevil ATASOY, Doç. Dr. Gazi UÇKUN, Av. Murat SÖYLEMEZ, Vehbi DALDA ve diğer yol arkadaşlarımızdan oluşan, “Birkaç İyi Adam” ile ÖDD’nin kuruluş tarihinden beri amaç ve ilkelerimizden tavız vermeden kararlılıkla yolumuza devam etmekteyiz.
İsmail YETİMOĞLU
ÖDD – Özel Dedektifler Derneği Başkanı
www.dedektif.org.tr
