Seri katil denince kimimizin ilk olarak aklına Ted Bundy ya da Karındeşen Jack gibi gerçek seri katiller gelirken, kimimiz ise ilk olarak Hannibal Lecter gibi kurgusal karakterleri anımsarız.
Peki, kime seri katil denir? FBI tanımlamasına göre, seri katiller 30 günden fazla bir zaman içinde iki ya da daha fazla kişiyi öldürmüş, çeşitli kişilik bozukluklarına sahip kişilerdir. Öldürme nedenleri ise değişiklik gösterir.
Polisiye, suç ve gerilim ile az çok ilgili herkes için önemli bir merak konusu olan seri katiller hakkında bilmek istediğiniz her şeyi aşağıdaki alt başlıklar altında topladık.
İlk Resmi Seri Katiller
Resmi olarak kayıtlara geçmiş ilk seri katiller, henüz adli bilim doğmadan, MS. 1. YY. itibariyle tarih sayfalarında yerlerini almışlardır.
İlk resmi seri katil kimdir?
Tarihte ilk kez resmi olarak kayıtlara geçmiş seri katil Locusta adında bir kadındır. Bu gerçeği birçok uzman doğrulamıştır. MS. 1.YY.’da Roma İmparatorluğu topraklarında yaşamış bu kadın, kurbanlarını zehir ile öldürmüştür.
İkinci resmi seri katil kimdir?
Tarihte ikinci kez resmi olarak kayıtlara geçmiş seri katil MS. 5. YY.’da Yemen topraklarında yetişmiş zengin işadamı Zu Shenatir‘dir. Sokakta, kimsesiz ve aç çocukları bir tas çorba vaadiyle evine götürüp, onlara tecavüz ettikten sonra, bu kimsesiz çocukları evinin en üst katından aşağı atarak öldürmekteydi. Nihayet, kendine direnmeyi başaran bir çocuk tarafından uzun süreli bir boğuşmanın ardından bıçaklanarak öldürülmüştür. Seri cinayetleri, öldürüldükten sonra ortaya çıkmış ve kayıt altına alınmıştır.
En Ünlü Seri Katiller
Hep bir merak unsuru olan seri katillerin bazıları, işlemiş olduğu cinayetlerin niteliği ya da niceliğine göre, diğer seri katillere kıyasla daha ünlü olmuşlardır.
En ünlü seri katiller kimlerdir?
Adından en çok söz ettiren seri katilleri şunlardır:
- Ted Bundy: Kuşkusuz, tarihin en ünlü seri katilidir. 1974-78 yılları arasında ABD’nin çeşitli yerlerinde çok sayıda genç kadına tecavüz etmiş ve öldürmüştür. Kurbanlarının sayısı tam olarak bilinmemekle beraber, 30’dan fazla cinayet işlediğini itiraf etmiştir. Hakkında yazılan çok sayıda kitap, çekilen onlarca dizi, film ve belgesel mevcuttur. İdamı öncesi sorulan “otuz altı kurbanın olduğu doğru mu?” sorusuna verdiği “bir basamak daha ekleyin” yanıtı mahkeme kayıtlarına geçmiştir.
- Jack the Ripper (Karındeşen Jack): 1888 yılında Londra’daki Whitechapel semti ve yakınlarındaki yoksul mahallelerde faal olduğuna inanılan kimliği hiçbir zaman tespit edilememiş bir katile verilen en genel isimdir. Bıçakla en az beş hayat kadınını öldürmüştür. Hakkında onlarca film ve dizi çekilmiştir.
- Albert Fish: 1924-1934 yılları arasında 15’ten fazla kurbanını işkence ile öldüren Amerikalı seri katil, hem sadist, hem de mazoşist bir yamyamdır. Kendisine Brooklyn Vampiri, Gri Adam, Wysteria’nın Kurt Adamı lakapları verilmiştir. 1935 yılında yakalanarak idam edilmiştir.
- Elizabeth Bathory: MS. 16-17. YY.’da Macaristan’da zengin ve güçlü bir ailenin ferdi olarak yaşamış, genç kızlardan seçtiği kurbanlarına işkence edip öldürdüğü için Kanlı Kontes lakabını almıştır.
- Andrei Chikatilo: “Rostov Kasabı” olarak anılan, Ukrayna doğumlu Sovyet seri katil, 1978-1990 yılları arasında 53 cinayet işlemiştir.
- Jeffrey Dahmer: Amerikalı seri katil ve tecavüzcü, 1978-1991 yılları arasında çoğu Asya ve Afrika kökenli 17 kişiyi öldürmüştür.
- Pedro Lopez: “Andes Canavarı” lakabıyla tanınan Lopez, 1970’li yıllarda Güney Amerika’da 300’ün üzerinde çocuğa tecavüz etmiş ve öldürmüştür.
- Charles Manson: Amerikalı seri katil, 1960’lı yıllarda işlediği 7 cinayetten idama mahkum olmuş, daha sonra cezası ömür boyu hapse çevrilmiştir. Kurduğu Manson ailesi isimli tarikatı tarafından öldürülen kişiler arasında ünlü yönetmen Roman Polanski’nin hamile eşi Sharon Tate de bulunmaktadır.
- Ed Gein: Amerikalı mezar hırsızı ve seri katilin 1950’li yıllarda kesinleşen iki cinayeti bulunmasına rağmen, ünlenmesinin nedeni; cesetlerden yaptığı tuhaf eşyalar sayesinde Teksas Testere Katliamı dahil birçok korku ve gerilim filmine konu olmasıdır.
- Aileen Wuornos: 1989 ve 1990 yıllarında Florida’da yedi adamı öldürmüş bir hayat kadınıdır. 2002 yılında idam edilmesinin ardından, 2003 yapımı Cani (orijinal adıyla Monster) isimli filme konu olmuştur.
- Herman Howard Holmes: 1861-1896 yılları arasında yaşamış, kayıtlara geçen ilk Amerikalı seri katildir. Tasarladığı seri cinayetleri işlemek için otel açmış; bu cinayetlerden 27’sini itiraf etmiş ve idama mahkum olmuştur.
- William Bonin: 1970-80’li yıllarda “Freeway Killer” adıyla nam salan bir Amerikalı kamyon sürücüsü ve seri katildir. Zevk için genç erkek kurbanlarına tecavüz edip öldürmüştür.
- Richard Ramirez: 1984-85 yıllarında 14 kişiyi öldüren, “Gece Avcısı” lakaplı İspanyol asıllı Amerikalı hırsız ve ırz düşmanı, karanlık evlere sızıp uyuyan kurbanlarını katletmiştir.
- John Wayne Gacy: Amerikan tarihinin en vahşi seri katillerinden anılan Gacy, 1972-78 yıllarında 30’un üzerinde genç erkeği öldürmüş, idam cezası almıştır.
- Bonnie ve Clyde: Bonnie Parker ve Clyde Barrow, 20. YY.’ın başında yaşamış ünlü Amerikalı kanun kaçaklarıdır. 1930’lu yıllarda Amerika’da birçok banka ve dükkan soymuşlardır. Kapitalizme ateş püsküren halkın gözünde Robin Hood statüsüne yükselerek kahraman olmuşlardır. Bunun yanında, Bonnie ve Clyde‘ın büyük aşkları da ünlerine ün katmıştır. Resmi olarak on iki kurbanları vardır. Bu cinayet serisi sebebiyle seri katil tanımına uymaktadırlar.
- Yukarıdaki kişilere ek olarak Edmund Kemper, Dennis Rader, David Berkowitz, Gary Ridgway, Henry Lee Lucas, Harold Shipman, Dennis Nilsen ve Richard Speck de tarihin en ünlü seri katilleri arasında sayılabilir.
En çok cinayet işleyen seri katiller kimlerdir?
En çok cinayet işleyen seri katiller şu şekilde sıralanmaktadır:
- Luis Garavito (300+),
- Pedro Lopez (110),
- Jaled Ikbal (100),
- Mikhail Popkov (78),
- Daniel Camargo Barbosa (72),
- Pedro Rodrigues Filho (71),
- Kampatimar Shankariya (70),
- Yang Xinhai (67),
- Andrei Chikatilo (53),
- Anatoly Onoprienko (52) ve
- Samuel Little (50) olarak kayıtlara geçmiştir.
Seri katillerin ortak özellikleri nelerdir?
Seri katillerin karakteristik özellikleri, cinsiyetleri, milletleri, zeka seviyeleri hep tartışma konusu olmuştur. Seri katillerin çoğunluğunun erkek olduğu, en fazla seri katilin ABD’li olduğu gerçeği dillere pelesenk olmuştur. Ancak seri katiller hakkında cevabı birçok kişi için net olmayan sorular vardır. Seri katillerin özellikleri ile ilgili merak edilen soruları ve cevapları şöyle sıralayabiliriz:
Seri katil olunur mu doğulur mu?
“Seri katil doğulur” şeklinde bir genelleme yapmak mümkündür. Buna itiraz edenler de elbet olacaktır. Dünyanın en ünlü seri katili Ted Bundy’nin Doğum Haritası, bu genellemeyi destekler niteliktedir.
Seri katillerin zeka seviyesi normalin üzerinde midir?
Hayır, böyle bir genelleme yapılamaz. Arkın Gelişin’in yapmış olduğu araştırmaya göre seri katillerin IQ seviyeleri ortalama 97-99 arasındadır. Yani dahilikten uzak, normal bir zekaya sahiptirler.
Seri katiller en çok hangi ülkeden çıkmıştır?
Kuşkusuz ABD, seri katil sayısı en yüksek ülkedir. Onu İngiltere, Güney Afrika, Kanada, Rusya ve İtalya izler. Danimarka ve Avusturya da özellikle sağlık sektöründen seri katilleri ile gündeme gelmiştir.
Erkeklerden mi yoksa kadınlardan mı daha çok seri katil çıkmıştır?
İstatistiki olarak seri katillerin çoğu erkektir. Ancak kuşkusuz birçok kadın seri katil de vardır.
En çok adından söz ettiren kadın seri katiller kimlerdir?
Kadın seri katillerin en ünlülerinden biri; MS. 16-17. YY.’da Macaristan’da zengin ve güçlü bir ailenin ferdi olarak yaşamış, Kanlı Kontes lakaplı Elizabeth Bathory’dir. Sonrasında kurbanlarını 17. YY.’a damgasını vuran zehir olan arsenik ile öldüren Catherine Monvoison, Marie Madeleine de Brinvilliers, Sweeney Todd, Mary Blandy ve Anna Schönleben‘in ismi akla gelir.
Delphine Lalaurie ise en acımasız kadın seri katildir. 19.YY.’da New Orleans’ta yaşamış olan Delphine, çalıştırdığı onlarca köleyi işkence ederek öldürmüştür. Yakalanması ise evinde çıkan bir yangın sonrası tesadüfi olarak gerçekleşmiştir. Yangın söndürüldükten sonra kırılan kilitli bir kapının arkasından kimisi canlı, kimisi ölmüş zincirlenmiş köleler çıkar.
- YY.’ın hemen başında yanında göreve başladığı bir ailenin dört ferdini zehirleyerek öldürmesiyle gündeme gelen Hemşire Jane Toppan, daha sonra otuzun üzerinde insanı öldürdüğü ve bu cinayetlerden cinsel haz duyduğunu itiraf etmiştir. Jeanne Webber ise, aynı dönemde en az on çocuğu boğarak öldürmüş, yakalandıktan sonra gönderildiği tımarhanede kendini asmış ve boğularak ölmüştür.
Seri katillerin yüzde kaçı çifttir?
Arkın Gelişin’in yaptığı araştırmaya göre, istatistiki olarak seri katillerin yüzde 20’si çiftlerden oluşmaktadır.
Seri katiller konusu neden hep ilgi çekici olmuştur?
Bu konuda yazılan ve söylenen birçok şey vardır. Bunların temelinde gayet insani bir duygu olan merak ve ilk başta korkutucu gelse de gizli bir hayranlık vardır. Arkın Gelişin, Seri Katiller Tarihi isimli kitabında bu soruya yanıt vermeye çalışmıştır.
Seri katillerin işlediği cinayetler hangi kategorilere indirgenebilir?
Seri cinayetler, üç ana kategoride toplanabilir:
- Kitle katliamı: Planlanmış ve aynı gün içinde geçen seri cinayetlerdir.
- Eğlence, alem, çılgınlık katliamı: Otoban katilleri buna örnektir.
- Seri katliam: En az iki kişinin ölümü ile sonuçlanır. Daha çok bıçaklama, boğazlama ya da kurşunlamaya rastlanır. Öldürme nedeni çok çeşitlidir.
Seri Katiller Hakkında Diğer Merak Edilenler
Femme Fatale nedir?
Seri katilleri incelerken, karşımıza Femme Fatale terimi çıkar. “Femme Fatale”, ilişkide bulunduğu erkeklere sonrasında büyük sıkıntılar yaşatan, çekici ve baştan çıkarıcı kadın anlamına gelir. Tarihte akla gelen ilk örnek; bir yargıcın üç kızı Virginia, Caroline ve Mary Wardlow kardeşlerdir. Eşlerini öldüren bu kadınların çocuklarının ölümleri de şüphelidir. Yine 20. YY.’ın başında Indiana’da yaşamış Belle’nin yaptığı arka arkaya evlilikler, eşlerinin ölümleriyle sonlanmıştır. Bir yangında başka birinin cesedini, kendine “öldü” süsü vermek için kullanıp firar etmiştir.
Bonnie ve Clyde dışında seri cinayet işleyen çiftler kimlerdir?
1960’larda işledikleri seri cinayetlerle ilk akla gelen örnek Hindley ve Brady ‘dir. Onlara göre “seri katiller dünyanın normaliyken, diğer insanlar anormaldi.” Hindley, yaşadıkları evin çevresindeki çocukları piknik yapma bahanesiyle kandırıyor, Brady ise çocukları öldürüp gömüyordu. Suçlarını hiçbir zaman kabul etmeseler de yakalanıp ömür boyu mahkum olmuşlardır.
1950’li yıllarda asi duruşu ile gençleri etkileyen en önemli isim kuşkusuz James Dean’di. Kendisi henüz çok gençken, 24 yaşında, trafik kazası nedeniyle ölmüştü. Onu gözünde ilahlaştıran Charles Starkweather ve kız arkadaşı Caril Ann Fugate, birlikte kanlı bir yolculuğa başlamışlardır. Aileleri, arkadaşları ve yolda rastladıkları yabancıları öldürmüşlerdir. Yakalandıktan sonra Charles idam edilmiş, Caril Ann ise hapse mahkum olmuştur.
En yaşlı seri katiller kimlerdir?
En yaşlı seri katil ünvanının sahibi Albert Fish, nam-ı diğer Brooklyn Vampiri, 1924-1934 yılları arasında 64 yaşına kadar 15’ten fazla cinayet işlemiştir.
1950’li yıllarda Mary Elizabeth Wilson, İngiltere’de arka arkaya evlendiği üç eşini de zehirleyerek öldürüp, miras sahibi olmuştu. 66 yaşında mahkemeye çıkarılmış ve suçlu bulunmuştur. Cinayetlerde zehirli madde olarak ilk kez fosforun kullanılmış olması, bu davayı ayrıca ilginç kılmıştır.
Kendisine Şirin Nine ve Thally Hala lakapları yakıştırılmış olan Caroline Grills acımasız bir seri katildir. Mahkemeye çıkarıldığında 63 yaşındadır. Kendisine “Thally Hala” denmesinin sebebi dört kurbanını talyum maddesi ile zehirlemiş olmasıdır.
Çocuk seri katil var mıdır?
1960’lı yılların sonunda ABD’de yakalanan 11 yaşındaki Mary Flora Bell, iki erkek çocuğunu öldürmekten suçlu bulunmuştur. O dönemde basının ilgi odağı olan Mary, anormal, saldırgan, pişmanlıktan yoksun bir çocuktur. Ayrıca, yaşıtlarının ötesinde üstün bir zekaya ve inanılması güç bir kurnazlığa sahiptir.
Seri cinayetlerin en etkin yılları hangileridir?
Özellikle 1980’lerdeki seri cinayetler, önceki çok seri cinayetli yıllara göre, örneğin 1960’lara göre, üç kat artış göstermiştir.Bu dönemde özellikle hastanelerde yaşanan şüpheli ölümler dikkat çekmektedir.
Suçlu profillemecilerinin seri katillerin yakalanmasındaki katkısı nedir?
1950’li ve 1960’lı yıllarda çokça seri katile rastlanmasının ardından, başta FBI olmak üzere birçok kurumda kriminoloji dışında, psikoloji ve sosyoloji üzerine de uzmanlaşmalar başlamıştır. Suç analizi ve psikolojik profilleme sayesinde, birçok seri katilin karakteristik verileri ortaya çıkarılmıştır. Bu sayede, önemli sayıda seri katil yeni cinayet işlemeden yakalanmışlardır.
Seri katillerin yakalanmasını anlatan en güncel ve popüler dizi hangisidir?
Bir dizi anılacaksa o Mindhunter’dır. Mindhunter’da FBI’ın geliştirdiği seri katil tespit etme yöntemleri, gerçek hikayelerden yola çıkarak anlatılmıştır.
Türkiye’nin Seri Katilleri
Türkiye, her ne kadar seri katil niceliği bakımından ülkeler sıralamasında çok gerilerde kalsa da, mazisinde yer alan birkaç seri katilden söz edebiliriz. Bunlardan en popülerleri şunlardır:
Hiristo Anastadiyas
1900’lü yılların başında İstanbul’da işlediği 21 cinayet ile adından söz ettirmiş, en azılı Rum seri katildir. Öldürdüğü kişilerin 10’u polistir. Doğmuş olduğu Beyoğlu semtinde başta gasp ve soygun olmak üzere birçok yasa dışı faaliyete karışmıştır. Yakalanması için 2000 lira ödül konması sonrası, 7 Eylül 1920’de yaralı olarak bir eve sığınmış, Agaton Gargaraça isimli bir Rum balıkçı tarafından yeri ihbar edilmiştir. Polisin gecikmesi ile beraber yine aynı Rum balıkçı tarafından silahla öldürülmüştür.
Abdullah Palaz
“Antep Canavarı” adıyla anılan seri katil, 43 kişiyi öldürmüş, yüzlerce kişiyi de yaralamıştır. Haksızlıklara başkaldırmak amacıyla cinayet işlediğini savunan Abdullah Palaz’ın hayatının 48 yılı cezaevlerinde geçmiştir. Abdullah Dayı olarak anılmış, kendisinden esinlenilerek yaratılan Ramiz Dayı karakterine ilham kaynağı olmuştur. Nazım Hikmet ile de bir dönem aynı koğuşta kalmıştır. 1991 yılında hapisten çıktığı dönemde yaşamını yazar Turhan Temuçin’e anlatmıştır. Yazar, 1995’te yayınlanan “Azrailin Öbür Adı” isimli kitabında Abdullah Dayı’nın anılarına yer vermiştir.
Yavuz Yapıcıoğlu
1967 Adana doğumlu’dur. 1994-2002 yılları arasında polis kayıtlarına göre 18, ailesi ve görgü tanıklarına göre 43 kişiyi öldürmüştür. Bazı cinayetlerinde kullandığı tornavida nedeniyle, adı “Tornavidalı Katil” olarak anılmıştır.
Ali Kaya
Yakışıklılığı ve masum görüntüsü nedeniyle “Bebek Yüzlü Katil” lakabını alan Ali Kaya, Alanya’da 10 kişiyi öldürmüştür. İlk cinayetini 1997 yılında amcasını öldürerek işlemiştir. Kişilik bozukluğu teşhisi ile bir süre akıl hastanesinde yatmıştır. Gaziantep cezaevinden firar etmiş, daha sonra yakalanmıştır.
Adnan Çolak
1992-1995 yılları arasında Artvin ve ilçelerinde 11 kişiyi öldürmüştür. Öldürdüğü kişilerin tamamı 65 yaş üzerinde olup mahkemede “yaşlı insanları öldürüyorsam da bunlar zaten zamanlarını doldurmuşlar. Onlar bizim yerimize fazladan yaşıyorlar. Belki de bizim kısmetimizi yiyorlar. Hem kendimi tatmin ediyordum, hem de onları öldürerek toplumu rahatlatıyordum” şeklinde açıklamada bulunmuştur.
Hamdi Kayapınar
1994-2001 yılları arasında Kayseri’de yedi kişiyi öldürmüştür. Kendisinden “Avcı” olarak bahsetmiştir. İşlediği 7 cinayet sonrası 16 yıl cezaevinde kalmış, 2017 yılında tahliye edilmiştir. Tahliyesinden birkaç ay sonra bir güvenlik görevlisini öldürüp tabancasını gasp etmiştir. Daha sonra yakalanarak ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezasına mahkum olmuştur.
Mehmet Karahasan ve Yiğit Bekçe
“Otoban Katilleri” olarak anılan ikili, 20 Ekim 2006’da Bursa’da başladıkları kanlı yolculukta 52 saat içerisinde 7 kişiyi öldürmüşlerdir. Kızılcahamam’da yakalanıp ömür boyu hapse mahkum olmuşlardır.
Süleyman Aktaş
1986 yılı itibariyle Manisa’da 7 kişiyi öldürmüştür. Öldürdüğü kurbanların kafalarına çivi çakması nedeniyle kendisinden “Çivici Katil” adıyla bahsedilir. Bir dönem Manisa Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi’nde tedavi görmüştür.
Seyit Ahmet Demirci
“Mobilyacı Katili” olarak anılır. 1998 yılında İstanbul’da üç mobilyacıyı dükkanlarının bodrum katında kafalarına kurşun sıkarak öldürmüştür. Bu mobilyacıları daha önce tanımadığını ve rastgele seçtiğini anlaşılmıştır.
Orhan Aksoy
1971 Samsun doğumlu Orhan Aksoy 2000-2001 yılları arasında beş kişiyi evlerinde boğarak öldürmüştür. Kurbanlarını boğduktan sonra koliye koyup şehrin tenha bölgelerine bıraktığından dolayı ismi “Kolici Katil” olarak anılmıştır. Yargılandığı mahkemede ömür boyu hapse mahkum olmuştur.
Erdinç Tümer
1999 yılında İzmir ve Bursa’da beş kişiyi öldürmüştür. Mafya tetikçisi olarak bilinen Erdinç Tümer, cinayetlerinde Uzi marka silah kullandığından “Uzi’li Terminatör” olarak anılır. Mahkemede yargılanmış, 24 yıl hapse mahkum olmuştur.
Özkan Zengin
2008 yılında İstanbul’da dört kişiyi öldürmüştür. Öldürdükleri kişilerin hepsi eşcinseldir. Bu kişileri öldürdükten sonra kuyuya attığı için kendisinden “Kuyucu Katil” olarak bahsedilir.
Ayhan Kartal
1985-1989 yılları arasında İzmir’de iki erkek çocuğa tecavüz edip öldürmüştür. “İzmir Canavarı” olarak anılan Kartal, kaldığı koğuşta arkadaşları tarafından bıçaklanarak öldürülmüştür.
Hamdi Ayri
2010’da İzmir’de üç gün içerisinde ikisi kadın, biri travesti olmak üzere üç kişiyi silahla öldürmüş ve gasp etmiştir. Son cinayetinin ertesi günü yurtdışına kaçmaya hazırlanırken Muğla’da yakalanmıştır. Polise verdiği ifadede hedef olarak güzel kokulu kişileri seçtiğini belirtmiştir.
Durmuş Anuçin
İlk olarak işlediği gasp ve tecavüz suçlarından hapse girmiş, afla salıverilmiştir. Hapiste girdiği iddia sonrası hapisten çıktıktan sonra seri cinayetler işlemiştir. İstanbul’da beş kişiyi öldürmüş, 2002 yılında yakalanmıştır.
Özgür Dengiz
1980 doğumlu Özgür Dengiz, ilk olarak 17 yaşındayken bir arkadaşını öldürmüş, 14 yıl hapis yattıktan sonra serbest kalmıştır. Daha sonra Ankara’da işlediği iki cinayet sonrası yakalanarak ömür boyu hapse mahkum olmuştur. Öldürdüğü iki kişinin etlerini kesip yediğini itiraf ettiğinden dolayı kendisinden birçok haber kaynağında “Ankara Yamyamı” olarak bahsedilmiştir.
